BAĞIMLI’LIK Bağımlı birey köle iken, bağımsız birey Vatan gibidir.

Bağımlılık denince akla ilk olarak alkol ve madde bağımlılığı gelir. Oysa bağımlılığın birçok nedeni olduğu gibi birçok çeşidi’de bulunmaktadır. Aşırı madde kullanımı beyin işlevlerinin bozulmasına neden olurken, kişinin kendi istemi olmasa’da beynin istemesi ve madde kullanımına yönlendirmesi kişiyi bağımlı hale getirmektedir. Bu nedenle bağımlılık aynı zamanda; Bir beyin Hastalığı olarak tanımlanır. Tek nedene bağlı olmaksızın, birçok etkenin bir araya gelerek oluşturduğu (Biyolojik, Psikolojik,Sosyolojik) birleşiminden Biyopsikososyal model olarak tanımlanmıştır. Bu alanların girdiği birçok Hastalık ve Bağımlılığın türüne ve çeşidine göre tedavi ve terapi yöntemleri uygulanmaktadır.

Bağımlılık türlerine ana başlıkları ile baktığımızda, *Madde Bağımlılığı, *Alkol Bağımlılığı, *Sigara ve Tütün Bağımlılığı *Kumar Bağımlılığı, *Teknoloji, *Alışveriş ve *Seks Bağımlılığı; olmak üzere, bu bağımlılık türleri toplumun kanayan bir yarası olarak hızla yayılmaktadır. Kanayan bu yaraların durdurulması ve tedavi edilmesi için toplum bilinci ve duyarlılığı oldukça önemlidir. “Madde” Bağımlılığı” Yapılan araştırmalara göre sonuçlar oldukça ürkütücü düzeydedir. Madde bağımlılığında yaş sınırının Orta okul seviyelerine kadar düştüğü görülmektedir. Çeşitli sorunlar ve nedenler sonucu uyuşturucu batağına düşen gençlerin kimisi çok erken yaşlarda hayattan koparken Kimisi fuhuş bataklığına saplanır. Kimisi’de çeşitli suç unsurlarına bulaşırlar. “Alkol” Bağımlılığı” Alkolün yaratmış olduğu etki sonucu, dağılmış aile yapısı, ekonomik çöküntü, sosyopsikolojik ve fizyolojik olarak birçok hastalığın pençesine düşmektedirler. Cinayet vakalarından, trafik kazalarına kadar çeşitli şuçların faili olurken, birçok olaya’da sebebiyet vermektedirler. “Sigara ve Tütün bağımlılığı” Ekonomik bir külfet olurken, Başta akciğer kanseri olmak üzere birçok hastalığın sebebi ve tetikleyicisi olmuştur. “Kumar Bağımlılığı” Genelde eğlence olarak başlayıp, her seferinde daha fazla kazanma hırsına dönüşürken, kaybettiğini tekrar kazanma çabasının kısır döngüsü içerisinde dönüp durmaktadır. Sonuç ise ekonomik çöküş, dağılmış aile yapısı, Sosyolojik ve Psikolojik yansımalarıdır. “Seks Bağımlılığı” Cinsel bağımlılık “Nemfomani” olarak adlandırılan ve diğer

bağımlılıklarda olduğu gibi, bilimsel açıdan tedavi edilebilir bir beyin hastalığıdır. Birey’in kendisini kontrol altında tutamadığı bu davranış bozukluğu kadınlarda hiperseksüel, Erkeklerde ise satiriasis olarak adlandırılmaktadır. “ALIŞVERİŞ BAĞIMLILIĞI” Aynı zamanda “Onyomani” olarak adlandırılan bu hastalık, aşırı derecede alışveriş ve para harcama hazzının vermiş olduğu bir tutkudur. Temelinde psikolojik nedenlerin yanısıra birçok etkenin tetiklemesi ile, kişi aşırı para harcayıp, alışveriş yaparak kendisini rahatlamış hisseder, bu hissiyat sürekli tekrarlandığında, bağımlılık hali pişmanlık ve suçluluk duygusuyla ağır bir hastalığa dönüşmektedir. “Teknoloji Bağımlılığı” Bilgisayar ve telefonla hayatımıza giren internet, amacına uygun ve dozunda kullanıldığında hayatımızın neredeyse her aşamasında büyük kolaylıklar getirmiş, Ekonomi ve zaman açısından tarifi yapılamayacak kadar çok büyük kazanımlar sağlamaktadır. İnsanlık için aynı zamanda büyük bir niymet olan sanal alem amacı dışında kullanıldığında kazanımları olduğu kadar, çok büyük tehlikeleri’de beraberinde getirmektedir.

Aysel ÖZTÜRK SMMM/Adli Muh.Uzm.