Ülkemizin içinde bulunduğu bu ekonomik darboğazı nasıl çözeriz? Bununla ilgili olarak elbette konunun uzmanları devrededir ancak benim de bu konuda mikro/makro ekonomi ölçeğinde ve ülkemizde hala lokomotif sektör olma özelliğini koruyan İnşaat sektörü özelinde birkaç fikrim var.

Ekonomide alınan yeni kararlar ile yükselen döviz fiyatları karşısında faizler arttırıldı, böylelikle dövize olan talebin azalması ve dolar kurundaki bu hızlı tırmanışın kontrol edilmesi beklenmekte. Ancak klasik olarak faizlerin yüksek seviyeye getirilmesi artık tek başına yeterli olmamaktadır. Yatırımcı mevduatını değerlendirmek için, faizden daha cazip başka yatırım araçlarına yönelmek istiyor. Öte yandan dövize olan arzı da kesinlikle düşük tutmamız gerekiyor. Bu durumda yatırımcı açısından mal mülke yatırım yapmak avantajlı görünüyor. Ancak içinde bulunduğumuz ekonomik şartlara özel olarak, ithal ürünler ile inşaa edilmiş konutların değil, yerli üretim malzemeler ile inşaa edilmiş konutların arzı arttırılmalıdır.  Çeşitli reklam araçları ile bu tür konutların reklamları yapılmalı halkta talep oluşturulmalıdır. Ayrıca bu konutları halkın yatırım aracı olarak kullanmassını teşvik etmek için, düşük m2 li, 1+1 konseptinde ve ağırlıklı olarak kısa süreli konaklama için /kiralanabilir niteliklerde üretmek uygun olacaktır.

 Ayrıca bunlar lüx konut olmamalıdırlar. Ve hatta satış fiyatları orta gelir grubuna hitap eden, ama içinde yaşaması keyifli konutlar olmalıdırlar. Böylelikle Türkiye nüfusunda büyük pay sahibi olan orta gelir grubu için inşaat sektörü cazip bir yatırım aracı haline gelecektir. Tabi bu konutlar, yabancı nüfusun yoğun olduğu bölgelerde oluşturulmalıdır ağırlık olarak, bir de yakınlarında üniversite olan yerleşim bölgelerinde. Faizler yükseldi artık bankalar daha zor kredi veriyorlar. Bu durumdan da anlaşılıyor ki, balon yatırım oluşturmamak adına, pahalı konut arzında kısıtlamaya gidilmelidir. İnşaat Türkiye ekonomisinde hala lokomotif sektör olma özelliğini korumaktadır. Ve inşaat sektörüne girdi sağlayan en büyük sektör ise demir çelik sektörü ve sanayiidir (inşaat demiri, ev eşyasında kullanılan çelik vb.). Demir Çelik üretiminde kullanılan hammaddelerin (taş kömürü, hurda, demir cevheri) çok büyük kısmı ithal edilmektedir. Ülkemizde üretilen demirin çeliğin büyük kısmı ise hurda demirden çelikten elde edilmektedir. Hurdalar elektrikli ark ocaklarında işlenmektedir. Hurdaların ise % 70’lik kısmı ithal edilmektedir. Sektördeki en fazla dış ticaret açığına 5-6 milyar dolar ile hurda ithalatı neden olmaktadır. Bu ithalatın büyük bir kısmı ABD, Rusya Ukrayna ve AB ülkelerinden yapılmaktadır. Hurda ithalatı için BAE’nin önemli bir kaynak olabileceğini düşünüyorum. Zira her segmentten otomobil fiyatları BAE’nde göreceli olarak çok daha ucuz. Ve ülkedeki cok yoğun hava sıcaklığı deniz suyunun sürekli buharlaşması sonucu taşınan tuz ve su araçlarda kısa sürede korozyona neden olduğu için, araçların kullanım ömrü çok kısa olmakta ve kısa sürede “hurda” ya çıkmaktalar.  BAE de hurda oluşumunun “turnover rate” i de çok yüksek gerçekleşmekte. İlginç olan şu ki, benim gibi bir süre Dubai de yaşamış olanların dikkatini çekmiştir, otopark ve çeşitli boş alanlarda çürümeye terk edilmiş yığın halinde lüx otomobiller gözlemlenmektedir sıklıkla. Bu otomobillere bile Türkiye hurda sanayiinde işlenmeleri maksadı ile talip olabiliriz. Bu alternatif inşaat sektörüne girdi sağlayan hurdanın ithal yolu ile elde edilmesi için bir farklı bir çözüm yaklaşımı idi. Bir diğer çözüm ise hurda ithalatını azalmaktan geçiyor. İlk yatırım maliyetleri oldukça düşük olan hurda işleme arklarının ve hurda toplama merkezlerinin nitelik ve nicelikleri de arttırılmalıdır. Biraz garip gelebilir ama ekonominin belini doğrultabilmek için her türlü hurda oluşumu ve hurdanın elden çıkarılması da teşvik edilmelidir.

Misal ortalıkta hala Nuh-u Nebi’den kalma araçlar, trafiği ve insan sağlığını meşgul ve tehdit etmektedirler, hem de şiddetle hurdaya ihtiyacımızın olduğu böyle bir dönemde…