Atatürk’ün 1934 Kırşehir Ziyareti: Bir Kış Yolculuğunun Hikayesi

Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhurbaşkanı sıfatıyla Kırşehir’e son gelişi 1 Şubat 1934 tarihinde gerçekleşmiştir. Bu ziyaret, hem zorlu hava koşulları hem de Atatürk’ün hassasiyeti nedeniyle unutulmaz bir tarihî olaydır.

Yolculuğun Başlangıcı
Atatürk, 31 Ocak 1934 gecesi saat 02.00 civarında maiyetiyle birlikte Çankaya’dan hareket etti. Yolculuğun ilk durağı olan Balâ’ya sabah 05.30’da ulaşıldı. Burada iki saat mola verildi ve Atatürk, halkın ileri gelenleri ve hükümet yetkilileri ile görüştü.

Yolculuk, Beynam’dan itibaren yoğun kar ve tipi altında devam etti ve yaklaşık 15-16 saat sürdü. Kırşehir Valisi, heyeti Kaman yakınlarında karşıladı. Ziyaretin ani ve zor kış şartlarında gerçekleşmesinin nedeni, Atatürk’ün bir grup öğretmenden gelen maaş ödenmemesi şikâyetini ciddiye almasıydı.

Ziyaretin Amacı ve Yolculuk Anıları
Kılıç Ali’nin aktardığına göre, Atatürk şikâyet mektubunu aldıktan sonra sofrada bulunan bir bakana durumu sormuş, ancak aldığı tatmin edici olmayan cevap üzerine:
“O halde şimdi kalkar gider, hem yolu açarız hem de öğretmenlerin dertlerini yakından dinleriz” diyerek yola çıkma kararı almıştır.

Yoğun kar yağışı nedeniyle yol zaman zaman kaybolmuş, bir köy kahvesine sığınılmıştır. Burada ısındıktan sonra yolculuk devam etmiştir. Kaman Kocapınar mevkisinde Atatürk’ün otomobili çamura saplanmış ve köylülerin yardımıyla araç kurtarılmıştır. Bu esnada yakınlardaki bir çiftlik evinden gelen kahvaltı sofrası için Atatürk:
“Dede ata demektir. Ata evladını düşünür. Sağ olsun” diyerek teşekkür etmiştir.

Kırşehir’de Karşılanma ve Ziyaret
Atatürk ve maiyeti Kırşehir’e vardığında büyük bir coşkuyla karşılanmıştır. Ancak valinin çamur içinde protokol kıyafetiyle karşılamaya gelmesi üzerine Atatürk:
“Nazari talimatnameler, hatta kanunlar, günün birinde böyle gülünç olabilir” diyerek valiye daha uygun kıyafet giymesini tavsiye etmiştir.

Atatürk, öğretmenlerin sorunlarını dinlemek üzere çağırmış, ardından hastane ziyaretinde bulunmuştur. Kırşehir’in kötü yollarını fark eden Atatürk, valiye:
“Yedi yıldır bu evde oturuyorsunuz, her gün bir taş koysanız bu yol kaldırım olurdu” diyerek eleştirisini dile getirmiştir.

Son Akşam ve Ayrılık
Vali konağında akşam yemeği sırasında Atatürk, eski dostu A. Müfit Kurutluoğlu’nun yokluğunu fark ederek:
“Hoca’nın memleketine misafir geldim, eşinin beni karşılamaya gelmesi Türk geleneklerini ihya etmiştir” diyerek dostluğa verdiği önemi vurgulamıştır.

Atatürk, geceyi Vali Konağı’nda geçirdikten sonra 2 Şubat 1934’te Yerköy üzerinden Yozgat’a doğru yola çıkmış, Kırşehirlilerle vedalaşmıştır.

• Hazırlayan:
  Ayson Karabağ, Yazar-Gazeteci