Konuşmak, insanın düşüncelerini sözle ifade etme durumudur. O nedenle konuşmadan duramıyoruz. Ancak konuşmakla istek ve ne yapmak istediklerimizi karşımızdaki kişi veya kişilere bildirmiş oluyoruz. Bu da sadece işitmekle mümkündür. Eğer kişi istemiyorsa konuşamaz. Bu durumdaki insanlara işaret dilini kullanarak konuşurlar. O nedenle okullar açılmış ve işaret dili öğretilir olmuştur.

Yalnız konuşan kim olursa olsun, konuşmasına da dikkat etmesi gerekir. O nedenle dilin kemiği yok. Ağzına her geleni, kulağın duysun gibi sözler söylenir olmuş, ayrıca her insan söylediğinden mesuldür. Ne yazık ki; çoğu anne ve baba çocuklarıyla konuştuklarında bol bol emir cümlesi kurarak, konuşmaktan dersini yapmaya, yatağını topla, yemeğini ye, eve erken gel gibi emir cümleleri yerine, yönlendirme cümleleri kurarak konuşulması gerektiğini uzmanlar önerir.

Böylece hem onların duygularını incitmemiş olursunuz ve hem de istediklerinizin çoğunu kabul ettirmiş olursunuz demektedirler. Nasıl mı? İşte bir kaç örnek… Neden bağırıp duruyorsun, sus biraz yerine bir şey seni kızdırmış olmalı, ne oldu, anlatmak ister misin denilebilir. Erkek adam ağlamaz yerine herkes ağlar, bilhassa üzüldüğümüz zaman çok daha ağlarız, ama üzüldüğümüz şeye bak değer mi? Bak seni son defa uyarıyorum, bir daha kötü söz söylersen ağzına acı biber dolduracağım yerine belli ki sinirlenmişsin, ama bu kötü sözleri söylemen doğru değil gibi cümleler kullanılabilir. Ama ne yazık ki; çoğu anne ve baba bu bahsettiklerimizin çok uzağında. Bence onları bu şekilde davranışları iten şeylerin başında ekonomik sıkıntılar geliyor. Eşlerin çalışır olmaları ve çocuklarına ayıracak zamanlarının azlığı sayılabilir. Bunda görsel basının da büyük suçu var. Televizyon kanallarında gösterilen evlenme, boşanma, öldürme programları fayda yerine zarar vermektedir. İnsanları kötü olmaya sürükleyen bu programların yerine değişik konularda eğitici programlar yapılabilir. Her ne kadar rutin denilen bir kurum varsa önünde ne iş yaptığını çok merak ediyorum. Bugün bazı gençlerin konuşmalarını bile anlamakta zorluk çekiyorum. Tamamen argo kelimelerle dolu bir üslup kullanılmaktadır. Böylece güzel Türkçemizde katledilmektedir. Gelin hep beraber aynı dili konuşalım ve güzel Türkçemizi yabanci dil istilasından kurtaralım.

Kadir Dikme