İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Fatih’te bulunan Ali Emiri Kültür Merkezi’nde pazar günü saat 13.00’te Ahilik Haftası etkinliği düzenlendi. Ancak programda Ahiliğin özüne ve ruhuna dair birçok unsurun eksikliği dikkat çekti.
Katılımcılar, etkinlik alanına geldiklerinde Ahilik kültürünün en önemli gelenekleri olan karşılama, misafirperverlik ve tanıtım unsurlarını göremedi. “Hoş geldiniz” diyerek misafirleri karşılayan kimse olmadığı gibi, etkinlik hakkında bilgi verecek yetkililer de yoktu. Basın mensuplarının yönlendirileceği, bilgi alacağı bir görevli de bulunmadı.
Programın adı “Ahilik” olsa da, salonda Ahiliğin ruhunu yaşatan bir örnek ya da uygulamaya rastlanmadı. Katılımcılar, “Ahilik yazıda vardı ama sözde ve modelde yoktu” sözleriyle durumu özetledi.
Ahilik, 13. yüzyılda Ahi Evran tarafından, Hacı Bektaş-ı Veli’nin tavsiyesiyle kurulmuş bir esnaf dayanışma teşkilatıdır. Türk kültürünün önemli yapı taşlarından biri olan Ahilik, sadece ekonomik değil, aynı zamanda dini, ahlaki ve toplumsal bir düzen getirmiştir.
Ahilik teşkilatları, üretici ve tüketici ilişkilerini düzenlemiş; esnaf yaşamına kurallar getirerek hem maddi hem de manevi ihtiyaçların karşılanmasını hedeflemiştir. Sanat, ticaret, yardımlaşma ve dayanışmayı yöntem olarak benimsemiştir.
Ahilik, Türk milletinin temel değerlerinden beslenen bir sistemdir. İnsanlar arası ticaret ve toplumsal ilişkilerde şu ilkelere dayanır:
Dürüstlük,
Güvenilirlik,
İş ve meslek ahlakına saygı,
Hak ve hukuka riayet,
Saygılı, şefkatli ve güler yüzlü olmak.
Ahilik, sadece esnaf teşkilatı olmakla kalmamış; eğitim, sosyal hayat, askeri ve siyasi alanlarda da etkisini göstermiştir. Özellikle Osmanlı’nın kuruluş döneminde oynadığı rol, siyasi ve toplumsal tarih açısından ayrı bir önem taşır.
Ayson Karabağ
Bakırköy’den Haber Gazetesi Genel Müdürü