Beyin Göçü ve Nedenleri
Türkiye’de akademik diaspora raporuna göre; Türkiye, beyin göçü denilen bir sorunla karşı karşıya. O nedenle en verimli araştırmacılarını kaybediyor. Birçok üniversite de hoca bulmakta zorlanıyor. Bu da Türkiye açısından çok büyük bir kayıp. Bu olay hep beni üzmüş ve bugün de üzmekte. O nedenle yurtdışına kimler gidiyor, kimler geliyor, nedenlerini hep merak edip araştırdım ve o bilgileri sizinle de paylaşmak istedim.
Türkiye’nin kişi başına düşen Ar-ge araştırmacı sayısı arasında ters bir ilişki var. O nedenle Türkiye OECD ülkeleri arasında milli gelir açısında bir hayli gerilerde. Bu da halkımızın ekonomik açıdan etkilenmesine ve göçü tetikleyen bir unsur olarak karşımızda. Kamunun üniversitelere ilk, orta ve liselere yaptığı harcamalar, milli gelire bakıldığında birçok ülkenin çok gerisinde. Yalnız Türkiye’de ailelerin çocuklarının okumaları için yaptıkları harcamaların miktarı birçok Avrupa ülkesinden çok daha fazla. Böyle olmasına rağmen yine de bu kurumlar birçok sorunla karşı karşıya kalmakta. Üniversitelerimize gelince yapılan yüksek lisans ve doktoraların büyük bir çoğunun konusu bilgisayar mühendisliği, elektrik ve elektronik mühendisliği gibi teknik alanlar yerine işletme, ziraat, tarih, psikoloji ve din gibi alanlardan oluşmaktadır. Tıp, bilgisayar mühendisliği, matematik alanlarında da ne yazık ki bir geriye gitme söz konusu. Bugün birçok üniversitede araştırma görevlisi bulmak bile zor hale gelmiştir. Tabi bunun tek nedeni üniversitelerin ve üniversite hastanelerinin milli gelirden yeterli payı alamamaları. Dün dünya üniversiteleri sıralamasında en üst sıralarda olan üniversitelerimiz bugün o yerlerde değilse de oturup düşünmek gerekir. Bugün 81 vilayete üniversite açtık, bu da yetmezmiş gibi sayısını hatırlayamayacağımız kadar vakıf üniversitesi açılmasına müsaade ettik. Ne acı ki, bu üniversitelerin büyük kısmı yeterli donanımlara sahip değil, dersler akademik kariyeri olmayan öğretim üyelerince verilmekte. Yetkililerin bir an evvel gerekli tedbirleri almaları gerekir aksi halde beyin göçü devam edecek ve birçok bilim adamı, doktor, mühendis vs. yurtdışına gidecek. Bence gençler tahsin için yurtdışına gitmeli ve gönderilmeli, yalnız bir şartla… Yurda dönmek kaydıyla. Ne yazık ki, yurtdışına gidenlerin büyük bir çoğunluğu kalıyorlar ve birçok zorluklara katlanıyorlar. Aldıkları ücretse ancak oranın şartlarına göre yetecek kadar. Ama Türkiye’de anne ve babalar; çocuklarını yurtdışında olmalarıyla gurur duyacakken, çocuk orada anne, baba ve vatan hasreti çekmektedir. Oraya giden gençlerimiz nafile bir daha dönmüyorlar, bu da düşünmeye değer bir konudur.
İYİ OKUMALAR
Kadır Dikme