İstanbul’da Moskova Çaykovski Senfoni Orkestrası Damgasını Vurdu

İstanbul’da Moskova Çaykovski Senfoni Orkestrası Damgasını Vurdu

Moskova Çaykovski Senfoni Orkestrası’nın İstanbul konserine katılan gazeteci Ayson Karabağ, yaşadığı deneyimi şu sözlerle kaleme aldı:

Pera Güzel Sanatlar’da, sanatçı ve müzisyen Jerry Hırımyan’ın misafiriydik. Çaykovski Senfoni Orkestrası yaklaşık 60-70 kişilik bir kadroyla sahnedeydi. Her biri adeta bir bütünün parçasıydı; iç içe geçmiş bir kompozisyon, uyum ve ortak bir dil vardı. Tek bir kanaldan gelen mesaj gibi… Dikkatli bir gözlemle yeni bilgi kapıları aralanabiliyordu.

Bir ses yükseliyor, inceliyor, sonra bir anda tüm gücüyle tekrar artıyordu. Her halin içinde bir anlam, her notanın içinde bir mesaj vardı. Sahnede gençlerden yaşlılara, kadın ve erkek birçok müzisyen bir aradaydı. Salon tıklım tıklım doluydu ve mutlak bir sessizlik hâkimdi. Dinleyiciler eseri büyük bir dikkatle takip ediyordu.

Ancak bazı kişiler müziği dinlemek yerine telefonla uğraşıyor, çekim yapıyor ya da yanındakilerle konuşuyordu. Ne yazık ki orkestrayı bilmeyen, anlamayan izleyiciler de vardı. Oysa burada sanat aracılığıyla evrensel bir dil konuşuluyordu. Bu dili anlamak ve mesajı doğru almak için dikkatle dinlemek, öğrenmek ve anlamaya çalışmak çok kıymetli. Bu tür konserler bilgi hazinemize büyük katkı sunar.

Senfoni Nedir?

Senfoni, genellikle 50-80 enstrümanlık büyük bir orkestrayla icra edilen kapsamlı bir müzik kompozisyonudur. Sahne oyunlarına benzer şekilde, birden fazla bölüm (hareket) içerir ve klasik müziğin derinliklerini yansıtır. Senfoni, sadece müzisyenleri değil, müziğin ruhunu ve anlatımını ön plana çıkarır.

Sanatçı ve Müzisyen Jerry Hırımyan’ın Hatırlattığı Bilgilerden:

Çaykovski, 1888 yılının başlarında Avrupa’da bir turneye çıkar. Bu turnede Grieg, Brahms, Dvorak ve Gounod gibi önemli bestecilerle tanışır. Nisan ayında Rusya’ya döndüğünde kendi kendine şöyle der:
“4 numaralı o muhteşem senfonimin üzerinden 11 yıl geçti. Bu süre içinde yeni bir senfoni bestelemedim. Üstelik Brahms ile de tanıştım. Artık 5. Senfonimi yazmanın vakti geldi.”

Ve Frolovskoye’deki evine kapanarak, dört haftada senfoninin taslağını, üç haftada da orkestrasyonunu tamamlar. Eserin tamamlanma tarihi, orijinal notada belirtildiği üzere 26 Ağustos 1888’dir. İlk kez 17 Kasım 1888’de St. Petersburg’da, Çaykovski’nin kendi yönetiminde seslendirilmiştir.

Hazırlayan:
Ayson Karabağ, Yazar-Gazeteci- Yönetmen